Kornikowo - Forum stolarskie

Narzędzia ręczne => Piły ręczne => Wątek zaczęty przez: krzysiek w 2020-01-24 | 19:17:49

Tytuł: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-24 | 19:17:49
Witam
Zaczynam wątek o powstawaniu imadła do ostrzenia pił akurat w tym dziale bo to temat nierozerwalnie związany z piłami.
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-240120190915.jpeg)
Z tych oto czterech kawałków dębiny ma powstać imadło w/g szkiców pokazanych obok.
Szkice pochodzą z blogu Paul'a Sellers'a. Trochę wymagały przerobienia bo są oczywiście w skali , w której 1 cm ma 25,4 mm :D.
Paul pisze ,że Jemu wykonanie tego imadła zajęło jedno popołudnie przy czym na maszynach pół godziny. Zobaczymy. Mnie półtorej godziny zeszło się z wytrasowaniem i wykonaniem czopów i wytrasowaniem gniazd.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Sillvano w 2020-01-24 | 20:35:39
No to czekam na ciąg dalszy, myślałem o takim, a skończyło się na dwóch listewkach :)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krit6 w 2020-01-24 | 20:51:56
Wydaje się, że jest za małe, ale wszystko zależy jakie piły masz i będziesz ostrzył. Dla mnie 45 cm szczęki to by było dobre, no i dwie nogi z dwoma ściskami mocującymi piłę.  ;)
Zrobiłem też z krótką szczęką i się nie sprawdziło. Będę przerabiał na 45 cm. ;D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-24 | 21:54:15
Tutaj masz szeroki uchwyt :
http://norsewoodsmith.com/?q=content/jaspers-wooden-saw-vise
Też wygląda ciekawie. W pierwszej chwili miałem zamiar go zrobić ,ale zrezygnowałem po przeanalizowaniu sposobów mocowania do strugnicy.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-24 | 22:09:49
Mam stare ponad 50 lat . Są to dwie równe  deseczki dołem połączone zawiaskami  ( coś podobnego jak książka ). Wkręca się to w w imadło stołu stolarskiego i dociska , a górą   wkłada piłkę :)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krit6 w 2020-01-24 | 22:13:09
Coś takiego sobie zrobiłem, ale szczęka jest za krótka. Jak ostrzyłem płatnicę, to musiałem kombinować jak ją zamocować aby wyrównać zęby. Doszedłem do wniosku,że 450 mm to taka średnia długość i można małe do jaskółek piłki ostrzyć i te trochę większe. Ostatecznie wymyśliłem, że do tej konstrukcji dorobię drugie dłuższe szczęki które będzie można wymienić. Ja mocuję to w imadle moxon, więc śruby ściskające są zbędne, ale mam je dorobione, tak samo jak i dwa otwory dodatkowo do szerszej piły i do wąskich piłek.
Moje deseczki są tak jak u Tomka połączone zawiasami.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-24 | 22:16:34
Nie potrzeba takich  szerokich ,bo przecież jednym ruchem można przesunąć blat piłki
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krit6 w 2020-01-24 | 22:32:46
Cytuj
Nie potrzeba takich  szerokich ,bo przecież jednym ruchem
, tak, jak się ma stół stolarski i prawdziwy warsztat. A jak się dłubie coś w piwnicy, stół zajęty, nie ma do czego przymocować imadła moxon, to wtedy wkładasz piłę w ten przyrząd, siadasz w kąciku na stołku i możesz sobie ostrzyć piłę trzymając na kolanach ;D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: gizmo w 2020-01-24 | 22:34:26
Takie mam w spadku po dziadku, ząb czasu swoje zrobił, ale działa.(https://uploads.tapatalk-cdn.com/20200124/d19e8075c6d6ad58ecc581165bfc2649.jpg)

Piotr

Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-24 | 22:59:38
Tak o takim pisałem
. Co mogę radzić :
by dobrze ostrzyć ,to jednak wszystko  musi być stabilnie przykręcone
to co poniżej na  zdjęciu  to dobrze jak górą jest jak najwęższe ( z grubości ) , bo wtedy nie uderza się rękoma  o przyrząd , pracując małym ,krótkim pilniczkiem .
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-25 | 10:22:00
to dobrze jak górą jest jak najwęższe ( z grubości ) , bo wtedy nie uderza się rękoma  o przyrząd , pracując małym ,krótkim pilniczkiem

No właśnie i to jest najważniejsze. Dlatego wybrałem wersję z blogu P.Sellers'a - szerokość szczęk około 25 mm ,połączenie szczęk z pionowymi listwami na czopy, a poza tym jest to wzór bardzo tradycyjny i sprawdzony. Można na nim ostrzyć grzbietnice i duże płatnice.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Łukasz Giergasz w 2020-01-25 | 12:39:39
gizmo - ta piła w imadle to tylko poglądowo chyba bo to się raczej do ostrzenia nie nadaje - zęby indukcyjnie hartowane - pilnik to w ogóle ruszy?
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: gizmo w 2020-01-25 | 14:19:02
Tak Łukasz, ta piła to tylko tak na szybko dla zobrazowania wielkości uchwytu nie do ostrzenia emoji41

Piotr

Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-25 | 14:33:03
Jak będziesz ją wyrzucał to wskaż  gdzie , ja ją jeszcze  naostrzę ;)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: gizmo w 2020-01-25 | 15:12:34
Tomek to taka grzbietnica z Jula za 19.90emoji3

Piotr

Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-25 | 15:48:24
E --..... to mi się  nie opłaca ;D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-25 | 21:35:28
No to jedziemy dalej.
Dzisiaj przez około półtorej godziny udało mi się wydłubać i wstępnie spasować dwa gniazda i ostrugać szczęki.
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-250120212152-5777207.jpeg)
Gdyby nie to ,że przy pierwszym wspomogłem się piłką po wydłubaniu po około 1 cm z każdej strony
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-250120212150-5776463.jpeg)
a przy drugim - byłem już bardziej cwany - użyłem wyrzynarki
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-250120212149-577463.jpeg)
pewnie zeszło by się jeszcze dłużej.
Żebym był wydajnym i sprawnym stolarzem to nie mogę tego o sobie powiedzieć :)
W tej sytuacji jedyne wyjście to robić drogie , czasochłonne rzeczy. Może by się coś zarobiło. Z drugiej strony fakt też jest taki ,że nic mnie nie goni.
Jak do tej pory strawiłem na to imadło 3 godziny.
Pozostało :
- sprofilować szczęki
- zrobić przegub na jednej z kolumn
- wkleić okładki na szczęki
- i jakoś wykończyć ,żeby ładnie wyglądało.
Jakoś nie widzę jednego popołudnia ale i tak mi się opłaci ,Dictum takie imadło oferuje za prawie 130€.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-25 | 21:39:35
szybciej  by Ci poszło wiercąc gniazda , jak z "ręki " to cieńszym wiertłem , a wykończyć dłutem
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-25 | 22:35:59
"Skrajnie" gniazd nawierciłem.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krit6 w 2020-01-26 | 10:42:35
Cytuj
Jakoś nie widzę jednego popołudnia
Dębina to twardy przeciwnik, ale i tak postęp prac znaczny. Za to imadło przetrwa długie lata. Ja tam się nie kosztowałem zbytnio, szczęki mam bukowe a reszta sosnowa, z recyklingu  ;D, nie jest takie ładne jak będzie Twoje, ale robi robotę. ;)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-27 | 17:21:26
Dzisiaj trochę ponad godzinę i praktycznie przygotowane do montażu
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-270120171613-5802985.jpeg)
A tutaj coś nie wyszło.
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-270120171612-58001163.jpeg)
Już tak mam, przez brak koncentracji zrobiłem złe cięcie.
Z tego co widzę to do stanu takiego jak imadło z Dictum zostało mi jakieś dwie godziny. Więc w sześciu godzinach powinienem się zmieścić.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Łukasz Giergasz w 2020-01-27 | 18:06:37
(https://imagizer.imageshack.com/v2/640x480q90/922/N3Ru2a.jpg) - moje służy mi już kilka lat ;-) Aczkolwiek...przez chwilę miałem do czynienia z odlewanym żeliwnym - zupełnie inna praca. Krzysiek - brawoooo!!! I do przodu. Hej
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: zamator w 2020-01-27 | 18:30:04
Krzysztof - cięcie ładne. Tak po prostu miało być :)
Łukasz - to że żeliwne to na plus czy minus?
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Adam w 2020-01-27 | 21:47:47
Krzysiek - Nie martwiłbym się tym nieprecyzyjnym cięciem , tam akurat luz jest jak najbardziej wskazany .
Całkiem poprawnie dobrana jest grubość "szczęk" .
Ja starałem się maksymalnie odchudzić swoje i przy podobnej długości ( pojedyncza śruba) okazało się , że na końcach zacisk jest słaby .

Łukasz Giergasz - Imadło jest przez Ciebie wykonane ?
Świetnie się prezentuje !

Imadła żeliwne są bardzo praktyczne , ale ich ceny są raczej wysokie.
Trafienie czegoś poniżej 40 funtów jest raczej mało prawdopodobne .
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Łukasz Giergasz w 2020-01-27 | 22:46:13
Zamator - na wielki plus - zero drgań.
Adam - no raczej, jest w ciągłym użytku i sprawuje się dobrze :-)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Bill Door w 2020-01-28 | 09:10:51
Ja sobie w końcu kupiłem szrankownik bo mam pare pił które wymagają dopieszczenia. Robiłem dla teścia podobny przyrząd do szycia skóry, pony leather jig, nie wiem jak po naszemu. Trzeba będzie zrobić do pił, fajny temat.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-28 | 18:51:25
No to dzisiaj obsadzamy i kleimy szczęki i kolumny
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-280120184250-5803351.jpeg)
I od razu przykleiłem okładki z listew sosnowych na szczęki i wkładkę dystansową między kolumnami
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-280120184251-5806939.jpeg)
Ale nie wiem co z tego klejenia wyjdzie. Czy klej już za stary czy jest za zimno bo przy mocowaniu wkrętami wkładki , wzięła i odkleiła się - po 5 godzinach.
Musiałem zdrapać stary klej i na nowo połączyć , zmieniłem na wszelki wypadek klej.
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-280120184253-58071580.jpeg)
Jutro muszę odświeżyć cyklinę. Przy tym projekcie bardzo mi się sprawdza.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-29 | 12:22:59
Dzisiaj skończyłem podstawowy zakres prac przy projekcie, doprowadzając go mniej więcej do stanu takiego w jakim można go nabyć w "dobrym" sklepie narzędziowym  :D. ;)
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-290120120633-58132156.jpeg)
i widoczek z boku z otwartą "buzią" :)
(https://kornikowo.pl/gallery/5/32-290120120631-581036.jpeg)
Teraz została już zabawa z regulacją szczęk , wpasowanie płytek z blachy mosiężnej 3mm żeby pozbyć się tych podkładek , olejowanie i szelakowanie dla ogólnej urody. Mam kawałek podskórza i zastanawiam się czy nie wykleić nim sosnowych okładek szczęk.
Macie może jakieś zdanie na ten temat?
W tym stanie jak teraz imadło dobrze ściska ale może by było lepiej ? Poza tym , tak jak jest teraz, to łączna grubość obu podkładek jest mniejsza o 1 do 1,5 mm do grubości wkładki dystansowej co powoduje ,że kolumny są doginane zanim okładki zejdą się na dobre. Takie podklejenia zniwelowałoby tę różnicę i chyba  ??? ułatwiłoby docisk.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: M.ChObi w 2020-01-29 | 12:28:04
Ładnie nabiera kształtów
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-29 | 14:34:25
Krzysiek - ładne

Nurtuje  mnie , czy będzie wystarczająca siła ścisku tym  motylkiem , podczas wyrównywania  zębów , czy ostrzenia  :-\
No i jakie  drgania boczne  w czasie pracy ?
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-29 | 17:06:52
Nie wiem , jutro spróbuje naciąć zęby ( 14 TPI ) na małej grzbietnicy. Na pewno motylek to nie jest rozwiązanie docelowe.
Projekt generalnie jest jeszcze nieskończony choć jest w stadium pełnej funkcjonalności.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: hycel w 2020-01-29 | 18:03:26
Witam .
   Też od dawna o takim czymś myślę ,czy śruba dociskowa nie powinna być troszkę bliżej  krawędzi .
 Zastanawiam się czy nie warto by było wykonać ,dwóch czy trzech otworów ,i docisk dostosowywać
do wysokości piły ,którą ostrzymy .
 Pozdrawiam .
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-29 | 19:02:06
Andrzeju imadło jest zrobione w/g szkiców Paul'a Sellers'a a te nie wątpliwie powstały na podstawie inwentaryzacji imadła ,które kilkukrotnie było przez niego pokazywane w filmach instruktażowych dotyczących ostrzenia pił. - aktualizacja w poście niżej  :)
Postanowiłem nic nie modyfikować wychodząc z założenia ,że jest to stara ,sprawdzona i spraktykowana przez wiele pokoleń stolarzy konstrukcja. Czy taka będzie ? Nie wiem ,zobaczymy. Mam płatnicę o 3 czy 4 TPI ( 70 cm) i przy takim położeniu śruby brzeszczot mieści na całej długości między krawędziami szczęk a prętem śruby - oczywiście trzeba będzie ją przekładać trzy razy.
Na razie , kierując się sugestiami Tomka zmienię ten motylek. Na szkicach źródłowych śruba ta jest pokazana dosyć symbolicznie. Konstrukcja oferowana przez Dictum i ta pokazana przez Łukasza posiada o wiele solidniejszy docisk. I to jest chyba dobry kierunek zmian ,których muszę dokonać. 
Dzięki wszystkim za uwagi i oceny i kolejne zdjęcia już niebawem a może nawet film z praktycznego stosowania imadła.
Pozdrawiam.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-29 | 19:45:57
Tak sobie myślę ,że jak masz ławę stolarską z imadłem , to bym w ogóle zrezygnował z tej śruby .
Włożyć w imadło i nim docisnąć , ja tak robię przy swoim przyrządzie ,a ma on z 70 lat a może i więcej. :)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-29 | 19:58:41
Przy moim wzroście wolę mieć piłę zamocowaną wyżej .
Natomiast obejrzałem film P.S. i okazuje się jednak ,że jego stary zacisk (clamp) posiada ta jak sugeruje Andrzej trzy otwory.
Przeoczenie w szkicach ? Jak jutro mi starczy weny to się Go zapytam.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-30 | 16:16:00
No to chyba koniec
(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-300120160937-5814489.jpeg)
Można powiedzieć ,że stan "meblowy" :) z wazonem w tle.
Szczęki mają już ostateczny profil
(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-300120160940-58212126.jpeg)
Wykończenie - ciekła parafina. Tak na próbę , pierwszy raz.
A zaczynałem tak ( dla przypomnienia):
(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-240120190915.jpeg)
Jutro próba ostrzenia piły . Przymierzałem tę wielką płatnicę , mieści się bez trudu i trzyma dobrze.
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-30 | 17:26:48
No  pięknie ,.....i mocny ładny  docisk :)
Tytuł: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: istolarstwo w 2020-01-30 | 18:41:43
Jaaaaaki wieeeelki kaloryferemoji79
A sprzęt pierwsza klasa wyszedł.



Piotr
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-30 | 18:45:21
Nie ,to są dwa kaloryfery, tylko w środku stoi fotel ;D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Adam w 2020-01-30 | 21:11:29
Całkiem ładnie wyszło ! :)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: hycel w 2020-01-30 | 21:13:35
Witam .
  Nie wiem czy wiecie ,rymarze używają podobne ,,ustrojstwo" do szycia skór .
 Pozdrawiam .
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Łukasz Giergasz w 2020-01-31 | 08:06:54
Super - klasa - Ameryka :-) Tera to będziesz "oszczył" tej!
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-01-31 | 16:43:28
I jeszcze trzy zdjęcia dotyczące funkcjonalności imadła :
(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-310120162936.jpeg)
Profil szczęk pozwala na operowanie małym pilnikiem na całej jego długości bez obawy o obijanie palców. Tu akurat pokazuję jeden z najmniejszych pilników jakimi , dzięki inicjatywie Kolegi Berbeleka, dysponuję.

(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-310120162749-58261409.jpeg)
No cóż może akurat w tym przypadku podcięcie szczęki mogło by być trochę głębsze. Na tym zdjęciu zamocowana jest najmniejsza z moich pił , przygotowana do "reformingu" zębów. I to trzeba będzie zrobić po demontażu uchwytu. Jeśli chodzi o normalne ostrzenie to chyba tak może zostać.  ??? Tym bardziej ,że akurat ten odcinek brzeszczotu nie jest wykorzystywany - przynajmniej przeze mnie.

(https://kornikowo.pl/gallery/5/medium_32-310120162748-58221715.jpeg)
Natomiast ta wielka płatnica wchodzi bez problemu.
Jeśli chodzi o stabilność i pewność ścisku to mogę Was zapewnić ,że w każdym przypadku jest bardzo dobra a wręcz doskonała. Zresztą i tak się na tym nikt nie wiesza tylko piłuje. ;) :D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: hycel w 2020-01-31 | 16:57:14
Witam .
   Gratuluje . Uwielbiam ja narzędzie jest dobrej jakości ,a jest przy tym ładne ,to wtedy
 mówimy o idealnym narzędziu .
 Pozdrawiam .
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tomekz w 2020-01-31 | 19:07:50
no to fajnie  :) teraz piłeczki ustawiają się w kolejce  , na odnowienie fryzurki  ;)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: Berbelek w 2020-01-31 | 21:07:46
dzięki inicjatywie Kolegi Berbeleka
Cieszę się, że mogłem pomóc i że pilniki dostały już uchwyty.
Imadło świetne, muszę dopisać do listy rzeczy do zrobienia :).
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: tedeski w 2020-02-04 | 21:34:22
Eleganckie!
Swoje zbudowałem z bele czego i nie jest tak dopieszczone, ale służy. Zdecydowałem się na szerszą konstrukcję z dwiema śrubami, piły do 22" - 24" można ostrzyć bez przesuwania, na zdjęciu z piłą 26".

(https://kornikowo.pl/gallery/5/297-040220212442.jpeg)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krit6 w 2020-02-04 | 22:17:05
Cytuj
Swoje zbudowałem z bele czego i nie jest tak dopieszczone, ale służy. Zdecydowałem się na szerszą konstrukcję z dwiema śrubami, piły do 22" - 24" można ostrzyć bez przesuwania, na zdjęciu z piłą 26"
He,he , jak bym to ja napisał ;D i imadło też mam bardzo podobne, tylko szczęki trochę krótsze, ale zrobię dłuższe do tych 26" pił. Jeśli chodzi o samo ostrzenie, to krótsze może być, bo jak przyjdzie spiłować zęby żeby je naciąć na nowo, to w tym krótkim będzie niewygodnie. Brawo Ty 8)
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: krzysiek w 2020-02-05 | 12:22:22
Najważniejsze żeby dobrze służyło. A z dopieszczaniem to jak kto woli.
Ale patrząc na zaopatrzenie warsztatu to tylko pozazdrościć . :D
Tytuł: Odp: Imadło do ostrzenia pił
Wiadomość wysłana przez: huciak w 2020-02-07 | 12:11:01
[member=32]krzysiek[/member] , świetne wykonanie! Szczególnie śruba zaciskowa mnie urzekła.
[member=297]tedeski[/member] robiłeś kiedyś na stacji gazowej jak ją rozbierali? Pokrętło kozak :D